Retinol - co to jest i jak stosować retinol, aby był skuteczny?

Grafika dla artykułu Retinol - co to jest i jak stosować retinol, aby był skuteczny?
Czas czytania: ok 8 min.

#retinol #okiemkosmetologa

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Co to jest retinol i jak działa?
  • Jak stosować retinol - główne zasady
  • Kosmetyki Clochee z retinolem
  • Retinol - efekty pielęgnacyjne
  • Retinol - fakty, mity, najczęstsze pytania (FAQ)

Czy kiedykolwiek marzyłeś o skórze twarzy, która wygląda młodziej, jest gładka i promienna? Retinol może być odpowiedzią na Twoje pielęgnacyjne dylematy. Znany jako król składników przeciwstarzeniowych, retinol od lat zdobywa serca miłośników pielęgnacji skóry na całym świecie. Jego niezwykłe właściwości sprawiają, że stał się jednym z najczęściej poszukiwanych składników w produktach do pielęgnacji, a zainteresowanie nim nie słabnie. Od wygładzania drobnych zmarszczek twarzy po poprawę tekstury skóry — retinol to prawdziwy skarb w walce z oznakami starzenia.

Co to jest retinol i jak działa?

Retinol, będący pochodną witaminy A, to jeden z najskuteczniejszych składników aktywnych stosowanych w kosmetykach do pielęgnacji skóry twarzy i nie tylko. Jego działanie przeciwstarzeniowe oraz zdolność do poprawy kondycji skóry sprawiają, że jest on obecny w wielu produktach, takich jak kremy, sera czy maseczki.

43.png

Retinol, który jest powszechnie stosowany w kosmetykach, nie działa bezpośrednio po aplikacji na skórę. Jego działanie to wynik procesu przekształcenia go pod wpływem enzymów w bardziej aktywne formy witaminy A, z których najważniejszą jest kwas retinowy. Proces ten przebiega w kilku etapach:

  1. Aplikacja retinolu na skórę: Retinol, po nałożeniu na skórę, przenika do głębszych warstw naskórka, gdzie zaczyna się jego przemiana.

  2. Przemiana retinolu w retinaldehyd (retinal): Po aplikacji retinol jest utleniany do retinalu przy udziale enzymów z grupy dehydrogenaz alkoholowych (ADH). Jest to pierwszy krok w procesie, w którym retinol zaczyna zyskiwać większą aktywność.

  3. Konwersja retinalu do kwasu retinowego: Następnie retinal ulega dalszej przemianie do kwasu retinowego dzięki enzymom z grupy dehydrogenaz aldehydowych (RALDH). To właśnie kwas retinowy jest aktywną formą witaminy A, która wiąże się z receptorami retinoidowymi w komórkach skóry, uruchamiając szereg procesów, które wpływają na odnowę komórkową, syntezę kolagenu oraz redukcję zmarszczek i przebarwień.

33.png

Jak stosować retinol - główne zasady

Aby maksymalnie wykorzystać działanie retinolu i jednocześnie zadbać, aby stosowanie tego retinoidu nie było udręką dla skóry twarzy (tak, nieprawidłowe stosowanie retinoidów może być udręką!) należy przestrzegać kilku kluczowych zasad:

  1. Stopniowe wprowadzanie, czyli retynizacja: Zaczynaj od niskich stężeń i w miarę przyzwyczajania się skóry możesz je zwiększać, ale wcale nie musisz.

  2. Aplikacja na noc: Retinol jest fotowrażliwy, dlatego najlepiej aplikować go na noc.

  3. Krem z filtrem: Używaj filtrów przeciwsłonecznych o wysokim SPF w ciągu dnia, aby chronić skórę przed szkodliwym działaniem promieni UV.

  4. Nie codziennie: Retinol nie jest składnikiem do stosowania codziennego! Podczas retynizacji stosuj go 1-2 razy w tygodniu. Docelowo retinol w pielęgnacji rekomendowany jest do stosowania co drugą noc.

  5. Pielęgnacja okołoretinoidowa: Zaleca się stosowanie nawilżających kremów i delikatnego oczyszczania, aby zminimalizować potencjalne podrażnienia i suchość skóry.

36.png

Retinol - efekty pielęgnacyjne

Stosując regularnie retinol, efekty na jakie możemy liczyć to:

  • Stymulacja ekspresji genów: Retinol, po wniknięciu w skórę i przekształceniu w kwas retinowy wiąże się z receptorami retinoidowymi w keratynocytach (komórkach naskórka) oraz fibroblastach (komórkach tkanki łącznej). Aktywacja tych receptorów uruchamia szereg szlaków genowych, które pobudzają produkcję kolagenu, elastyny i innych białek strukturalnych, co prowadzi do poprawy elastyczności, jędrności i gęstości skóry.

  • Regulacja cyklu komórkowego: Retinol przyspiesza proces odnowy komórkowej, skracając czas potrzebny na złuszczanie martwych komórek naskórka. Stosowanie retinolu może skrócić cykl odnowy komórkowej o około 30%, co sprawia, że skóra szybciej się regeneruje, staje się gładsza, a drobne niedoskonałości są mniej widoczne.

  • Hamowanie enzymów degradujących kolagen: Retinol hamuje aktywność metaloproteinaz macierzy (MMP), czyli enzymów odpowiedzialnych za degradację kolagenu i elastyny. Dzięki temu retinol pomaga w zachowaniu struktury skóry, zapobiega jej wiotczeniu i opóźnia proces starzenia się.

  • Działanie przeciwzapalne: Badania pokazują, że retinol zmniejsza poziom cytokin prozapalnych, co może pomóc w redukcji stanów zapalnych występujących przy trądziku.

  • Regulacja wydzielania sebum: Retinol wpływa również na zmniejszenie aktywności gruczołów łojowych, co czyni go skutecznym składnikiem w walce z trądzikiem i nadmiernym wydzielaniem sebum. Poprzez zmniejszenie ilości sebum, retinol pomaga zapobiegać zatykaniu porów, co przekłada się na ograniczenie ryzyka powstawania zaskórników i wyprysków.

  • Poprawa struktury skóry: Działanie retinolu nie ogranicza się jedynie do walki z oznakami starzenia. Regularne stosowanie tego składnika wygładza powierzchnię skóry, poprawiając jej teksturę. Retinol zmniejsza widoczność porów, co daje efekt bardziej jednolitej, gładkiej cery.

  • Redukcja przebarwień: Retinol reguluje proces melanogenezy, czyli produkcji melaniny w skórze, co prowadzi do zmniejszenia widoczności przebarwień. Przez przyspieszenie odnowy komórkowej retinol pomaga usuwać nadmiar melaniny, rozjaśniając istniejące plamy pigmentacyjne, takie jak przebarwienia posłoneczne, melasma czy plamy potrądzikowe. W wyniku regularnego stosowania skóra staje się jaśniejsza, a koloryt bardziej jednolity.

Kiedy widać efekty stosowania retinolu?

  • Pierwsze efekty: Po 4-6 tygodniach stosowania retinolu. Początkowo mogą to być drobne poprawy w teksturze skóry i jej nawilżeniu.
  • Widoczne zmiany: Po 8-12 tygodniach stosowania efekty stają się bardziej zauważalne. Skóra może stać się jaśniejsza, a zmarszczki oraz drobne linie bardziej wygładzone. Przebarwienia mogą zacząć się rozjaśniać.
  • Długofalowe rezultaty: Pełne efekty, takie jak redukcja głębszych zmarszczek, poprawa elastyczności i ogólnej kondycji skóry, mogą być widoczne po 6-12 miesiącach stosowania.

Grafika środkowa blog-6.png

Retinol - wyjaśniamy fakty, obalamy mity, czyli odpowiadamy na najczęściej pojawiające się pytania (Retinol FAQ)

Retinol, jedna z najczęściej rekomendowanych substancji aktywnych w kosmetologii, bywa otoczony mitami, które mogą budzić często nieuzasadnione obawy. Oto odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące retinolu:

  • Retinol pod oczy - czy można go stosować?

Tak, ale należy to robić bardzo ostrożnie, używając produktów przeznaczonych do delikatnej skóry wokół oczu. Retinol może wspierać redukcję drobnych zmarszczek i poprawiać teksturę skóry w tych obszarach, ale wymaga łagodnej formuły i odpowiedniego nawilżenia.

  • Retinol w ciąży - czy można go stosować?

Nie, retinol i inne retinoidy są zabronione do stosowania w ciąży. Jako pochodna witaminy A może w nadmiarze powodować wady rozwojowe u płodu. Choć miejscowe stosowanie powoduje mniejsze wchłanianie do organizmu niż suplementacja, istnieje ryzyko akumulacji w organizmie, dlatego dla bezpieczeństwa kobiet w ciąży zaleca się unikanie produktów z tym składnikiem.

  • Czy retinol można łączyć z witaminą C?

Tak, retinol można łączyć z witaminą C, ale najlepiej stosować te składniki o różnych porach dnia – witaminę C rano, aby chronić skórę przed wolnymi rodnikami, a retinol wieczorem, by wspierać regenerację. Dzięki temu unikniesz ryzyka podrażnień i zmaksymalizujesz korzyści z obu składników.

  • Czy retinol można stosować latem?

Tak, retinol można stosować latem, ale z odpowiednimi środkami ostrożności. Kluczowe jest codzienne stosowanie kremów z wysokim filtrem SPF, najlepiej SPF 50 oraz unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce, aby zminimalizować ryzyko podrażnień.

  • Retinol a słońce, czyli czy retinol powoduje nadwrażliwość na promienie słoneczne?

Retinol sam w sobie nie zwiększa wrażliwości skóry na promienie UV, ale w początkowej fazie stosowania skóra może być bardziej delikatna z powodu procesu regeneracji. Z tego względu zaleca się stosowanie ochrony przeciwsłonecznej jako obowiązkowego elementu pielęgnacji.

  • Czysty retinol - czy coś takiego istnieje?

Termin „czysty retinol” stosuje się przede wszystkim w odniesieniu do stężenia, ponieważ wskazuje, że mówimy o rzeczywistej ilości aktywnego retinolu w kosmetyku, a nie o stężeniu np. kompleksu.

  • Czy retinol można stosować codziennie?

Początkowo zaleca się aplikację 1-2 razy w tygodniu, stopniowo zwiększając częstotliwość. Docelowo najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie retinolu co drugą noc, na przemian z pielęgnacją nawilżająco-regenerującą. Pamiętaj jednak, że każda skóra ma indywidualną tolerancję, więc należy obserwować jej reakcje.

  • Czy retinol można łączyć z kwasami?

Połączenie retinolu z kwasami AHA/BHA (np. glikolowym czy salicylowym) jest możliwe, ale nie zaleca się ich stosowania w tym samym czasie, zwłaszcza na początku kuracji.

  • Czy retinol można łączyć z innymi składnikami aktywnymi?

Tak, retinol można łączyć z innymi składnikami aktywnymi, ale należy to robić ostrożnie. Niektóre kombinacje, takie jak retinol z kwasami AHA/BHA, mogą zwiększać ryzyko podrażnień. Z kolei połączenia z niacynamidem czy peptydami są idealne, ponieważ wspomagają regenerację skóry i minimalizują potencjalne skutki uboczne.

  • Czy retinol powoduje zaczerwienienie i podrażnienie skóry?

W początkowej fazie stosowania retinolu może wystąpić zaczerwienienie, suchość czy łagodne podrażnienia. Są to zwykle przejściowe efekty adaptacyjne. Regularne stosowanie kremów nawilżających i unikanie agresywnych składników jednocześnie z retinolem pomaga złagodzić te objawy.

  • Czy retinol można stosować niezależnie od wieku?

Retinol jest wszechstronnym składnikiem, który może być dopasowany do różnych potrzeb skóry – zarówno młodszej z niedoskonałościami, jak i dojrzałej, wymagającej intensywnej regeneracji.

  • Czy retinol powoduje nadmierne złuszczanie skóry?

Retinol wspomaga proces odnowy komórkowej, co może prowadzić do łagodnego złuszczania, szczególnie w początkowej fazie stosowania. Nie jest to jednak zjawisko nadmierne (o ile retinol stosowany jest według wskazówek) i można je zminimalizować poprzez stopniowe wprowadzanie retinolu do pielęgnacji i stosowanie nawilżających produktów ochronnych.

  • Czy retinol jest odpowiedni dla skóry wrażliwej?

Retinol może być stosowany przez osoby ze skórą wrażliwą, ale należy zacząć od produktów o niższym stężeniu i stosować je rzadziej (np. 1-2 razy w tygodniu). Warto unikać stosowania retinolu na podrażnioną skórę i zawsze zabezpieczać barierę ochronną odpowiednimi kremami nawilżającymi. Również metoda aplikacji może okazać się kluczowa, przy wrażliwej skórze możesz wykorzystać metodę kanapkową.

  • Czy retinol jest odpowiedni dla każdego typu skóry?

Retinol może być stosowany przy każdym typie skóry, pod warunkiem dobrania odpowiedniego stężenia i formuły. Skóra sucha i wrażliwa może wymagać łagodniejszych produktów i bardziej ostrożnego podejścia niż skóra tłusta.


Retinol jest jednym z najpotężniejszych składników w pielęgnacji skóry, który, przy odpowiednim stosowaniu, może przynieść spektakularne efekty. Dzięki zdolności do stymulowania odnowy komórkowej, produkcji kolagenu i redukcji przebarwień, retinol nie tylko skutecznie przeciwdziała oznakom starzenia, ale również poprawia ogólną kondycję skóry. Kluczem do sukcesu jest jednak odpowiednie wprowadzenie go do rutyny pielęgnacyjnej – stopniowo, z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa, takich jak ochrona przeciwsłoneczna i odpowiednie nawilżanie skóry.

42.png

Niezależnie od tego, czy Twoim celem jest redukcja zmarszczek, poprawa tekstury skóry, czy walka z przebarwieniami, retinol to składnik, który zasługuje na miejsce w Twojej kosmetyczce. Pamiętaj jednak, że cierpliwość jest tutaj kluczowa – na najlepsze rezultaty warto poczekać nawet kilka miesięcy, ale efekty mogą być długotrwałe i znacząco poprawić wygląd.

Grafika środkowa blog-7.png

Bibliografia: